| Khu di tích Xẻo Quýt thuộc địa phận hai xã Mỹ Long và Mỹ Hiệp, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, có diện tích 50ha, trong đó có 20ha tràm. Từ năm 1960 đến 1975, nơi đây là căn cứ lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Xẻo Quýt xưa kia là vùng đất hoang vu đầy cỏ dại; việc ăn ở, đi lại, hoạt động của cơ quan Tỉnh ủy chủ yếu dựa vào sự đùm bọc, che chở của nhân dân và phải đào mương, lên liếp trồng cây, cải tạo địa hình làm nơi trú ẩn. Rừng tràm 20ha hiện nay là thành quả của người dân địa phương thực hiện chủ trương trồng cây gây rừng của Tỉnh ủy. Tràm ở đây có tuổi thọ trên 30 năm và mỗi cây tràm là biểu tượng của tấm lòng người dân với Đảng. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, quanh căn cứ Xẻo Quýt có trên 10 đồn bót địch, tạo thành một vòng tròn khép kín. Đồn gần nhất chỉ cách hơn 1km và xa nhất khoảng 6km theo đường chim bay. Trong suốt cuộc chiến tranh, Xẻo Quýt là “trường bắn” và là “bãi tập trực thăng”, đây cũng là nơi máy bay B52, xe tăng M113, có cả thuyền bay và pháo binh kết hợp với bộ binh ngày đêm dội bom, bắn phá và càn quét hòng tiêu diệt mọi sự sống. Mỗi bông mướp vàng, mỗi tiếng gà gáy nếu bị phát hiện sẽ phải chịu hàng chục tấn pháo bom dội vào... Do đó, cơ quan Tỉnh ủy phải ngày đêm đối mặt giữa sự sống và cái chết chỉ trong gang tấc nhưng nhờ tài trí thao lược, lòng kiên trì dũng cảm, chịu đựng gian khổ và sự đùm bọc che chở của nhân dân nên cơ quan Tỉnh ủy Đồng Tháp vẫn tồn tại và hoạt động đến ngày toàn thắng. Ngày nay, Xẻo Quýt được phục chế lại nhằm tái hiện một số công trình, biểu hiện các giá trị lịch sử, văn hóa của Đảng bộ và nhân dân Đồng Tháp trong kháng chiến để giáo dục truyền thống và phục vụ khách tham quan du lịch. Đến Xẻo Quýt, du khách sẽ được xem những công sự cá nhân hình chữ L, công sự chiến đấu hình chữ Z được đào đắp bằng đất và tràm dùng để chiến đấu chống càn từ bãi đổ trực thăng của địch; rồi những căn nhà dã chiến của đơn vị văn thư, những “bãi ngù - tử địa” có gài lựu đạn chống trực thăng đổ quân và xe tăng bộ binh càn vào căn cứ. Mùa khô, du khách sẽ len lỏi theo những con đường mòn ngoằn ngoèo dài 1,4km dưới các tán tràm mát rượi, chân dẫm lên những thảm cỏ xanh hay nhiều lớp lá tràm êm dịu. Nếu mỏi chân, du khách có thể mắc võng, ngả lưng đong đưa, hòa mình vào cây lá; mùa nước lên thì ngồi xuồng ba lá, được những cô du kích áo bà ba đen, khăn rằn, nón tai bèo đưa vào sâu trong rừng tràm để nghe tiếng nước róc rách hai bên mạn xuồng, nghe cá quẫy và chim hót trên cây. Nếu muốn nghiên cứu, khám phá thì Xẻo Quýt là nơi hấp dẫn bởi những thảm tràm già và các quần xã đưng, lục bình là hai kiểu hiện nay hầu như không còn tìm thấy ở các vùng khác của Đồng Tháp Mười ngoài Vườn quốc gia Tràm Chim. Xẻo Quýt hiện có 170 loài thực vật với 158 loài hoang dại và 12 loài cây thân gỗ, tuy không quý hiếm nhưng thích nghi với điều kiện ngập nước địa phương. Hệ động vật nơi đây có 200 loài hoang dã gồm 7 loài ếch nhái, 22 loài bò sát, 73 loài cá, 91 loài chim và 7 loài thú. Đặc biệt ở Xẻo Quýt có 13 loài động vật được ghi vào sách đỏ Việt Nam như trăn mốc, rắn hổ trâu, rùa hộp, chim sảã mỏ rộng và loài rái cá thường .v.v... Với các cánh đồng lúa trống trải xung quanh càng làm cảnh quan Xẻo Quýt thêm nổi bật. Ngoài các điểm di tích, du khách còn được chiêm ngưỡng những vẻ đẹp tự nhiên với nhiều cây tràm sừng sững vươn cao giữa trời với hệ thống dây leo bám quanh xanh rờn tạo thành những khối chóp nón nổi bật trên nền các đồng cỏ với chiều cao và màu sắc khác nhau trông thật đẹp mắt. Trên tuyến đường tham quan có những đoạn còn giữ nguyên “đường chiến khu xưa”, bóng tràm mát rượi với môi trường sinh thái tự nhiên và bầu không khí trong lành kết hợp với tiếng chim hót trên cây, tiếng cá quẫy đuôi dưới nước... tạo thành những âm thanh thật bình yên, êm ả. | |